Friday, February 18, 2011

ჯემალ ქარჩხაძის გახსენება

სამების ტაძრის ახალგაზრდული კულტურის ცენტრში გაიმართა ქართველი მწერლის ჯემალ ქარჩხაძის ხსოვნის საღამო. მოსწავლეები: გიორგი ჯანხოთელი, ანა ლაზარაშვილი, სოფო სამხარაზე, მარი აზიკური აღფრთოვანებულები არიან ამ საღამოთი.

Saturday, February 5, 2011

სოფო მენაბდიშვილი

                       ფუჭად განვლილი ოქროს ხანა 
                   (ლაშა ბუღაძის "ოქროს ხანის" მიხედვით)  

            თანამედროვე ქართველი დრამატურგისა და მწერლის, ლაშა ბუღაძის კალამს ეკუთვნის რომანი "ოქროს ხანა". ეს რომანი სალიტერატურო პრემია "საბას" გამარჯვებულია და, მხოლოდ ამიტომ არ გახლავთ გამორჩეული.იგი ჩემი, თქვენი და თითოეული ჩვენგანის ცხოვრების ნაწილია,და ვისაც ის წაუკითხავს,უყოყმანოდ დამეთანხმება ამაში...
რომანი "ოქროს ხანა" საქართველოდან ნებით თუ იძულებით გადახვეწილი და თბილისში დარჩენილი თანამედროვე ქართველი ახალგაზრდების შესახებ მოგვითხრობს.ავტორი სარკაზმითა და ირონიით გადმოგვცემს, როგორ ატარებენ თავიანთი ცხოვრების "ოქროს ხანას"გმირები.ვფიქრობ,მწერალს ბევრი არ უწვალია,ადგა და ერთ მშვენიერ დღეს ქალაღდზე გადმოიტანა ის,რაც მის გარშემო,თუ ჩვენ გარშემო ხდებოდა და ხდება;ამ გზით შეეცადა იგი საზოგადოებისათვის,კერძოდ კი,ახალგაზრდებისა ეჩვენებინა მანკიერი მხარეები ისეთი ცხოვრებისა,როგორსაც რომანის გმირები ეწევიან.
ერთი შეხედვით,ნაწარმოებში ახალი და უცხო არაფერია,მაგრამ,თუ დავუკვირდებით,ყველაზე ახალი და სასარგებლო სწორედ ისაა,რომ იგი სარკეში გვახედებს და ყოველგვარი დიდაქტიკისა და პედაგოგიკის გარეშე გვახვედრებს,რას არ უნდა მივბაძოთ,რა არის ჩვენთვის ჩუდი მაგალითი.
ჩემი აზრით,ლაშა ბუღაძე რეალისტი მწერალია,იმდენად რეალისტი,რომ რადიკალურიც კი მომეჩვენა ის რომ ყოველგვარი შენიღბვისა და სელამაზების გარეშე გადმოგვცემს არსებულ რეალობას;ასეთმა მიდგომამ თავიდან ცოტა დამაბნია და საგონებელში ჩამაგდო,რადგან მწერლის პოზიცია ცოტა გაურკვეველიც მომეჩვენა,მაგრამ მალევე მივხვდი,მისი,როგორც მწერლის სტილი და სამწერლობო ხიბლი სწორედ ამაში მდგომარეობს.რეალობის ამსახველ რომანში მწერლის ფანტაზიას რომ არ უმუშავია,ეს აშკარაა,რადგან გამონაგონი მინიმალურ ზღვარძე დაბალია.წიგნი მწერლისუბრალო დაკვირვების შედეგია გარემომცველ სამყაროზე და ალბათ ტკივილიანი დაკვირვების.თამამად შეიძლება ითქვას,რომ ლ.ბუღაძე ჩვენი თაობის ისეთი ჟამთააღმწერელია,როგორიც ოდესღაც ყველა თაობას ჰყოლია.საოცარი სიზუსტით გადმოგვცა თანამედროვე ცხოვრების ავ-კარგი,არც მეტი,არც ნაკლები,როგორიც არის,ისეთი გადაგვიშალა წინ და ყველაზე მთავარი ჩვენ მოგვანდო:აღქმა,გაგება,განსჯა,ანალიზი.მე ვფიქრობ,მწერალმა რომანი ახალგაზრდობაზე გათვალა,რადგან ეს წიგნი განსაზღვრულია ჩვენთვის,ახალგაზრდებისთვის,თუმცა პერსონჟები როგორც ჩანს არაფერს კითხულობენ,მათი ნაკითხობის დონე დაბალია.
ნაწარმოების კითხვისას უხერხულობას წავაწყდი და პროტესტის გრძნობა გამიჩნდა იმ უცენზურო სიტყვების გამო,რომელიც რომანში უხვად გვხვდება პერსონაჟების მეტყველებაში.ერთი წუთით მწერალიც კი დავადანაშაულე,თუმცა მალევე მივხვდი,ჩემი წყრომის ობიექტი მწერალი კი არა,ის ჩემი თანატოლები,ნაცნობი თუ უცნობი მეგობრები არიან,რომლებიც,ჩემდა სამწუხაროდ,არც თუ ისე ცოტანი არიან.ეს ის ძირძველი,ჯანმრთელი,ჩემი და თქვენი ქართულია,რომელიც ვიღაც თავზეხელაღებულს ისე დაუმახინჯებია და გადაუკეთებია,თითქოს მისი საკუთრება ყოფილიყოს.ისე შეჰყრია ვირუსივით "სლენგი"და "ჟარგონი"რომ დაავადდა და ჩიქორთულად იქცა.რა გედნიერებაა,რომ ამას არ ისმენს შოთა,აკაკი,ვაჟა და ილია,რომელთაც უთუოდ გაუმართლათ ამ შემთხვევაში.უცხოური გახდა მათი წმინდა ქართული,რადგან სამსიტყვიან წინადადებაში ერთს ვამბობთ მშობლიურს,ისიც რაღაცნაირად დამახინჯებულსა და გადაგვარებულს.
რომანში მოთხრობილია, თუ რატომ გაიქცა მთავარი პერსონაჟი კოტიკო მაჩიტაძე თბილისიdან და რატომ დაბრუნდა უკან;როგორ ხდებიან ძველი ბიჭები პოლიტიკოსები;როგორ აშენებენ თბილისში ნარკომანები ეკლესიებს და როგორ ქმნიან ერთობლივ ოჯახს, შორეულ ბრიტანეთში, თბილისელი შოთიკო და დათუნა.ვინ არის კოტიკო მაჩიტაძე?,-,,ეგოცენტრული და გაუნათლებელი ახალგაზრდა ე.წ "მოძველბიჭო" ელემენტი,რომელიც,წარმოიდგინეთ,უნივერსიტეტის სტუდენტია,ეს ისე,სახელად,თორემ იქ მხოლოდმანქანის "გასამარიაჟებლად" დადის,თანაც ჟურნალისტიკის ფაკულტეტის სტუდენტია,თუმცა სიტყვას სიტყვაზე ვერ აბამს და ამას იმით შველის,რომ ყოველ პაუზას ბილწსიტყვაობით ავსებს.თუკი ცოდნის ტაძარში ასეთები დადიან,ეს ვფიქრობ,სამარცხვინო ფაქტია.კოტიკოსნაირი ახალგაზრდების მენტალიტეტი ე.წ ქურდულ სამყაროს ვერ გასცდა,რაც აშკარად მიუთითებს ინტელექტის დეფიციტზე და , აქედან გამომდინარე,შეგნების დაბალ დონეზე.იქნებ ვინმეს გადაჭარბებული ეჩვენოს ჩემი კატეგორიული დამოკიდებულება და იფიქროს,რომ დროს ჩამოვრჩი,მაგრამ მე მაინც ხმამაღლა ვიტყვი;მიუღებელია ჩემთვის კოტიკო და მის ყალიბში ჩამოსხმული ადამიანები,რომლებიც საკუთარი დედის გინებით მაგარბიჭობენ,ქალთან უხეშობა ვაჟკაცობა ჰგონიათ და განათლებას ისე უყურებენ,როგორც მეასეხარისხოვან ნივთს,რომელსაც თუ დასჭირდებათ,ნაგვის ყუთში მოისვრიან.
ერთ-ერთი გამოკვეთილი სახასიათო სახეა ლაშიკო როდონაია,ტიპური კარიერისტი,ყოფილი ნარკომანი და კრიმინალი,თუმცა ამბიცია არ ღალატობს,ისეთ თანამდებობებს უმიზნებს და თანაც სულაც არ რცხვენია,წარსულში ჩადენილი უზნეობების.მივიწყების ფარდა გადააფარა ყველაფერს და თვალთმაქცობით ცდილობს სახელი მოიხვეჭოს,იმასაც კადრულობს,სხვების თვალის ასახვევად ღვთის სახლს აშენებს ნაძარცვ-ნაყაჩაღარით.ის ამორალური პიროვნებაა;მისთვის ფასეული და ღირებული არაფერია,კარიერის გარდა;საკუთარ სიამოვნეას აყოლილი და სურვილებს დამონებული ლაჩარია,რომელიც ანგარებით ცხოვრობს."როგორც კუდი ძაღლისა არ განემართების"ისე უზნეო ადამიანს არ ეშველება,საბოლოოდ ოჯახური ისილიაც და კარიერაც თავის ცხოველურინსტიქტებს შესწირა და ლაჩრულად გაეცალა პასუხისმგებლობას.
მანანიკო ერთი ლამაზი,პერსპექტული მსახიობია,რომელიც თავდავიწყებით უყვარს,უფრო სწორად აუჩემებია კოტიკო მაჩიტაძეს.
სამწუხაროდ,ისიც ისევე გზასცდენილია,როგორც ყველა სხვა პერსონაჟი.ვნებასაყოლილი,თავშეუკავებელი ახალგაზრდა სხვის გრძნობებზე თამაშობს და არ ფიქრობს შედეგზე.არავის წინაშე არ გრძნობს რაიმე პასუხისმგებლობას და არც უშვერი სიტყვების წარმოთქმაზე წითლდება,პირიქით, ღირსებად მიაჩნია და ამით თავი სხვაზე მაღლა უჭირავს,ვწუხვარ ის იმ გოგონათ რიცხვს მიეკუთვნება,ვისაც ქალიშვილობა ნაკლოვანებად მიაჩნია და სიყვარულს გარყვნილებაში ურევენ.გულწრფელად ვწუხვარ,იმის გამო,რომ სულ ნეგატიურზე ვსაუბრობ,მაგრამ არ შემიძლია ჩემი აღშფოთება არ გამოვთქვა ასეთი პოტენციური დედების გამო;როგორ შვილებს აღუზრდიან ისინი ქვეყანას?!რა მაგალითს მისცემენ შვილებს?! "მიჩვენე შენი მეგობარიო"და კიდევ უარესი მანანიკოს მეგობარი გოგონა მაცო,ცოლშვილიან კაცს აჰკიდებია და ყველა ღონეს ხმარობს,ცოლს ქმარი წაართვას,შვილებს-მამა,ოჯახს ანგრევს და თავად უნდა ნაოჯახარზე აიშენოს ბუდე,სხვისი უბედურების ხარჯზე მოიწყოს ცხოვრება და ბედნირებას ეწიოს.
არ შემიძლია,არ ავღნიშნო,ვის შეფარა თავი მსუბუქი კრიმინალით დამძიმებულმა კოტიკომ შოტლანდიის ჩრდილოეთში.ესენია ორი ქართველი ჰომოსექსუალისტი,მათ ჰყავთ ვაჟი,ოღონდ არ გაგეცინოთ,იგი "ინ-ვიტრო" ჩაისახა და გაჩნდა მეორე სექსუალური წყვილის-ლესბოსელი ფიქრიასა და გრეტას მეშვეობით "და ეს ოთხეული ყველაზე სათნო და წესიერი ხალხია მთელ რომანში"-სასაცილოა,სატირელი რომ არ იყოს! რა ჩaნს ამ ორაზროვან წინადადებაში,მწერლის კრიტიკულობა,ოდნავი სასოწარკვეთილება თუ მხიარულად,სასაცილოდ გადმოცემული ამბავი?ჩემი აზრით,ცოტ-ცოტა ორივე იგრძნობა.ორი მამაკაცის აბსურდული ქორწინება ხომ სხვა არაფერია,თუ არა ჩვენი თაობის სოდომი და გომორი?!რატომ გადაიხვეწნენ სამშობლოდან არატრადიციული,გზაკვალაბნეული სექსუალური ორიენტაციის დაღუპული ქართველები,რომელთაც თავიანთი უცნაურობა არამცთუ ერცხვინებათ,ეამაყებათ კიდეც,ამის დასტურად ქორწილში მთელ ქართულ სანათესაოს პატიჟებენ,რაც,რა თქმა უნდა კრახით დამთავრდება.
საიდან მოვიდა ეს ღვთისმგმობელი სენი,მოდა არის თუ ეპიდემია?!ჭირივით გავრცელდა და მთელ სამყაროს მოედო,შიში მიპყრობს,მომავლის შიში,საით მივდივართ,ბოლო რა იქნება?რა ეშველება დედამიწას,რომელზეც ამდენი ნარკომანი და გაუკუღმართებული ადამიანი დააბიჯებს?როგორი უნდა გაიზარდოს სულით მახინჯი ადამიანების ადამიანების შვილი?!ოჯახში,სადაც ორი დედა და ორი მამა ცხოვრობს,სადაც პოტენციურ მამას დედის ფუნქცია აკისრია,ხოლო პოტენციურ დედას-მამის როლი-ჯანსაღი თაობა ვერ იქნება.ეს ჩემს გონებას იმდენად შეურაცხყოფს,რომ ბოლომდე ვერც ვწვდები ამ პრობლემის არსს და ფიქრიც მეუხერხულება,არა,არავინ დებს წმინდანობაზე თავს,მაგრამ ეს ხომ უკვე მეტისმეტია,ზღვარგადასული უწმონდურება,კაცობრიობის აღსასრულის დასაწყისი?!
ორი პათოლოგი დედა და ორი პათოლოგი მამა უდრის,ბოდიში და,გახრწნილ,უზნეო თაობას.საშინლად მტკივა გული,როცა მესმის როგორ იღუპავენ თავს წამალდამოკიდებული ახალგაზრდები.მწერალი,ვფიქრობ ზოგჯერ ძალიან დაუნდობელია მათ მიმართ,მაგრამ სამართლიანად! ის "დაუნდობლად ხოცავს ნარკომან პერსონაჟებს,რამდენადაც შეუძლია საქართველოს ასუფთავებს მათგან"-ეს ისე იუმორით,თუმცა მიმაჩნია,ყველამ,ვისაც რითი შეგვიძლია,უნდა ავუხილოთ მათ თვალი და დავანახოთ,რომ სიკვდილს ეთამაშებიან და თუ დროზე არ მოეგებიან გონს,ვეღარაფერი უშველით!რომანში ბევრი საინტერესო სახეა და მომიტევონ,თუ ვერ ვახსენე.ისინი ის ადამიანები არიან,რომელთაც ყოველ ფეხის ნაბიჯზე თუ არა,გვინდა თუ არ გვინდა, ხშირად ვხვდებით.მეც ხომ ამ თაობას ვეკუთვნი! მწარედ დამაფიქრა ამ პატარა სურათმა ჩვენs დღევანდელობaze და ჩვენი თაობის ნაკლოვანებები უკეთ დამანახა. "ოქროს ხანის" თაობის ნაკლი ის არის,რომ აშავებენ და ვერ ხვდებიან; არ ფიქრობენ; საკუთარ სულში არ იხედებიან; ფიქრი არ შეუძლიათ.ეს არის" ნეგატიური,მაგრამ ალბათ ვიღაცებისთვის გავლენიანი სამყარო" და ყველა მათგანს თავისი გავლენის სფერო აქვს,სადაც გადამწყვეტი სიტყვა ეთქმის.

ჭარელიძე


ლიკა რაზმაძე

siyvaruli Tu siyvarulis deficiti

(Tamaz WilaZis ,,mdgmurebis” mixedviT)


Cven am cxovrebis mdgmurebi varT... adre Tu gvian davtovebT wuTisofels... cxovreba mdinaresaviT swrafad miedineba... droc sadRac mieqaneba, Cven ki misi SeCereba ar SegviZlia... unda vecadoT, erTmaneTs siTbo da siyvaruli ar movakloT am xanmokle wuTisofelSi. Cveni aq yofna iseTivea, rogorc mdgmurebisa - sxvis binaSi...
vfiqrob da vrwmundebi, rom mweralma Tamaz WilaZem wuTisoflis mdgmurobad CaTvala adamianTa cxovreba da amitom daarqva Tavis nawarmoebs "mdgmurebi". am nawarmoebis mTavari problema ojaxis wevrebis gulgriloba, gaucxoebaa erTmaneTis mimarT. siuJetis ganviTarebis fonze ikveTeba yvelaze mTavari, siyvarulis deficiti da amiT gamowveuli konfliqtebi.
am qveyanaze yvelas Tavisiani uyvars: adamiansac, frinvelsac da saerTod, yvela cocxal arsebas. ,,swored am patar-patara siyvaruliTaa es qveyana budesaviT moqsovili". siyvaruli grZnobaa, romelic TiToeul adamians sicocxlis stimuls aZlevs, zrdis da sul sxva pirovnebad ayalibebs mas. mis gareSe martosulobis bneli sudara efareba suls. sicariele mkvdar okeanesaviT avsebs sivrces da CvenSi Casaxul pawawina imedasac klavs. ,
Tamaz WilaZis nawarmoeb ,,mdgmurebis" wakiTvisas Tvalwin gavacocxle TiToeuli personaJis qceva, ramac kidev erTxel damafiqra am cxovrebaze da kargad mimaxvedra, rom mTavaria erTmaneTs gavugoT, viyoT Tbilebi da siyvaruliT savseni, radgan es cxovreba mxolod Tvalis daxamxamebaa…..… jobs marto sakuTar Tavze ki ara, sxvebzec vifiqroT. Znelia, roca sicives gZnob iseTi adamianisgan, romelic SenTvis yvelaze Zvirfasia.
am nawarmoebis mTavari gmiri ioana itanjeboda ojaxis gulgrili damokidebulebis gamo. mas sWirdeboda mxolod siTbo, romelic arasodes ugrZvnia. Svili, romelic sicocxles erCivna, arafrad Tvlida, colis TvalebSi ki mis mimarT siZulvili aRar eteoda da obobas qseliviT edeboda mTel garemos. ioana gaxldaT musikis maswavlebeli, romelsac Zlier uyvarda ojaxi, magram col-Svilis gulgrili damokidebulebis gamo Tavs saSinlad grZnobda. es ki saSineli tkiviliT ukodavda guls da aravin iyo qveyanaze, rom misTvis gaego. mamasTan uerTierToba ar surda sakuTar Svils, igi sakuTar TavSi iketeboda, rcxvenoda sakuTari mamis, radgan igi musikis maswavlebeli iyo. ar mesmis, rogor SeiZleba grcxvenodes mamis, Tan imitom rom musikis maswavlebelia. gana maswavlebloba dasaZraxia?! piriqiT, maswavlebloba yvelaze didi amagia, romelsac adamiani gaigebs.
iona, miuxedavad yvelafrisa, SeZlebisdagvarad cdilobda ojaxisTvis araferi moeklo. SesaZleblobis maqsimums akeTebda, magram... mainc aravin ufasebda Sromas. coli mainc yovelTvis umaduri iyo da sayvedurebiT avsebda mas. ioana saSinel mdgomareobaSi iyo Cavardnili. colis damokidebuleba da Svilis aseTi gulgriloba sabolood uklavda guls.
mSoblisTvis yvelaze didi ganZi Svilia, romlisaTvisac yovelTvis SesaZleblobis maqsimums akeTebs. xSirad ki Svilebs gviWirs davinaxoT mSoblis amagi da davufasoT CvenTvis sauzareli Sroma. isini CvenTvis dge-Rames aTeneben,, cdiloben araferi mogvaklon, Cvengan ki sul cotas - siTbos iTxoven, romelic maT guls usazRvrod axarebs. Cvenc siyvaruliT vcocxlobT, gvaxarebs sityva ,,miyvarxar”. TiTqos am sityvis gagonebaze guli kaSkaSa varskvlaviviT brwyindeba da maSin, roca ioanam igrZno siTbo da mixvda, Tu ra grZnoba iyo siyvaruli, mosveneba dakarga, amis mTavari mizezi ki qali gaxldaT, saxelad - eva, romlis damokidebulebam ioana daarwmuna, rom cxovrebas azri aqvs da es azri siyvarulia.
ioanas gulidan mzeze gamotanili fiqri dRiTidRegaizarda. fiqri sinamdviled iqca, sinamdviles ki Tvalis moxuWva ar uyvars. sanam fiqriviT marto zis, kidev SeiZleba daemalo , yuradReba ar miaqcio, magram rogorc ki karze mogdebuli bavSviviT cxadi Seiqmneba, veRarsad gaeqcevi……...…da, ase...… misma gulma daiwyo iseTi Relva, rogoric arasodes ganucdia. ioana wvalobda, jer kidev gaurkveveli, Camouyalibebeli gZnobis CaxSoba surda. imasac grZnobda, rom marTla daitanjeboda, magram iqiTken ltolvac ki, saiTac axla guli eweoda, Tavbrus axvevda. Mmas ar SeeZlo am grZnobis gamxela... is mxolod Tavis gulSi arsebobda Cumad da sicocxlis stimuls aZlevda. Aai, am siCumem da gaumxelobam daRupa ioana. siyvaruli yvelaferia, misiT vxarobT da vcocxlobT. marTalia, ioanam icoda, rom am grZnobas ver gaamxelda, magram mTavari is iyo, rom igrZno , Tu ra iyo namdvili siyvaruli, ras niSnavs, roca vigacas uyvarxar, Senze zrunavs da mis TvalebSi Sendami TanagrZnobas xedav. Dasanania, vinc am qveynidan ise wava , rom ver gaigebs am grZnobis fass. roca es grZnoba ibadeba gulSi, mTel Sens cxovrebas, azrebs da fiqrebs ipyrobs. ioanas grZnobis Sesaxeb ki evam araferi icoda. Uubralod, man SeZlo Tavi Seeyvarebina misTvis. ioanas ki axarebda masTan siaxlove , am grZnobis gamxela arc ucdia, radgan misi guli isedac bednieri iyo da ver warmoidgenda, Tu win isev axali siurprizi elodeboda. ioanas sixaruli maleve daimsxvra. mas Tavzari dasca im faqtma, rom evas guli sxvas ekuTvnoda, Tan mis erTaderT vaJs. Aan SeiZleba sulac ar iyo es siyvaruli... iyo wuTieri Tavdaviwyeba. ra mniSvneloba aqvs?! ioanasTvis es Zalian didi dartyma aRmoCnda. gansacdelSi Cavarda, ar icoda, ra eqna, azrovnebis unari dakarga...… egona, rom mis irgvliv yvelaferi trialebda mas Semdeg, rac pirvelad igrZno, Tu ra iyo namdvili siyvaruli, romelic mas Zalian aklda, maleve damTavrda.
rTulia, martivad Seeguo imas, rom Seni sayvareli adamianis guli sxvas ekuTvnis. cxovreba moulodneli siurprizebiTaa savse, romelic zogjer gvaxarebs, zogjer ki did gansacdelSi gvagdebs da gvtnjavs. swored maSin aRmovCnebiT didi problebis winaSe rodesac saerTod ar moveliT. siyvaruls xSirad did bednierebasTan erTad didi mwuxareba, dardi da gulistkivilic moaqvs. vinc mTeli guliT da arsebiT giyvars, yovelTvis ginda , masac iseve uyvarde, rogorc – Sen, magram yovelTvis yvelaferi is ear xdeba, rogorc Cven gvinda. is adamiani, romelic giyvars, SenTvis mzea , Sen ki mis garSemo brundav. siyvaruli aris, roca giyvars is mTeli arsebiT, giyvars igi Tavidan bolomde, gamonaklisebis gareSe, da masSi ver amCnev cuds, mxolod kargs xedav. siyvaruli erTaderTia, ris gamoc Rirs cxovreba...
Cven yvelani, am wuTisoflis droebiTi stumrebi varT. Aam nawarmoebma me, piradad, bevri ram maswavla da magrZnobina am udidesi grZnobis - siyvarulis fasi, Tu ra dadebiT gavlenas axdens is adamianze, da rogor itanjeba kaci misi ararsebobis SemTxvevaSi. Cemi azriT, mwerlis ideac albaT is iyo, rom mkiTxvels kargad gaecnobierebina cxovrebis arsi, gaego, Tu ras iwvevs gulgriloba da rogoria usiyvarulobaSi myofi adamianis bedi. me mainc vfiqrob, adamianma Tavad unda Seiqmna sasurveli garemo, unda ibrZolo da moipovo is, rac Seni bednierebis safuZvelia.

ნინო ჭიკაიძე


                     რატომ იმალება მზე?!  


      ნეტა თუ გათენდა? ალბათ გათენდებოდა...
ჩემამდე ხომ ვერ აღწევს მზის სხივი! არ ჩანს მზე ჩემი პატარა ქოხიდან...
წავალ, გავივლი, იქნებ დავინახო მზე და გავიგო, დილაა თუ საღამო?!
ჩვეული რიტმით გამოვედი ჩემი სახლის ნანგრევებიდან... ძალიან შემცივდა...
გავიარე დიდი გზა და, როგორც იქნა, მივაღწიე ადამიანებამდე, თუმცა მზე არ ჩანდა, ცაც აღარ იყო ისეთი ლურჯი, როგორც სჩვევია...
,,იქნებ თოვლი უნდა მოვიდეს? ხალხსაც უკვე თბილად აცვია.
აი, ბუხრებიც აუნთიათ... თოვლი, ნამდვილად თოვლი აპირებს მოსვლას, ზამთრის სუნი მცემს... ღმერთო, რა ბედნიერებაა! ალბათ 1-ლი დეკემბერია...
აი, თურმე რატომ არ ჩანს მზე, ფიფქებს უთმობს გზას...“ - ამ ფიქრებით გავუყევი ფიფქების მოლოდინში მომლოდინე ქუჩებს...
ჩამივლიდნენ გვერდზე ახალგაზრდები და, როგორც ყოველთვის, ჩემს დანახვაზე გაიცინებდნენ, ან ზიზგიანი თვალებით დამიწყებდნენ ყურებას. არ მესმის, რა დავუშავე მათ?
შემდეგ გამოჩნდებოდნენ მოხუცი ბებიები, პაპები, რომლებიც, როგორც ყოველთვის, სევდიანი თვალებით გამომაყოლებდნენ ხოლმე მზერას...
მათ ხელებში თვალს მოვკრავდი პურს და სინანულით ვაცქერდებოდი, თითქოს პირველად მეხილოს იგი... დავაპირებდი თუ არა, მეთხოვა, ერთი ნაჭერი მაინც მოეცათ ჩემთვის, მაშინვე ორივე ყურში ჩამესმოდა ხალხის წუწუნი დღევანდელ ყოფაზე, როგორ ამბობდნენ: ,,ამ მთავრობამ დაგვტოვა მშიერი“. ამის გაგონებაზე კი ვეღარ ვბედავდი, მეთხოვა მათთვის პურის პატარა ნაჭერი, ალბათ სახლში მათაც მშიერი ბავშვები და ოჯახის წევრები ელოდებოდნენ...
ისევ ჩვეული რიტმით, ფეხშიშველმა გავაგრძელე გზა ზამთრის სუნით გაჟღენთილ ქუჩებში. ვფიქრობდი, იქნებ სადმე რამე მეპოვა, ან გამოჩენილიყო ისეთი ადამიანი, რომელიც არ იტყოდა, მთავრობამ დაგვტოვა მშიერიო და თავისი ნებით მომიტეხდა პურის პატარა ნაგლეჯს...
უეცრად ბავშვის ტირილის ხმა მომესმა და უკან მივიხედე. პატარა გოგონას ქვაზე ფეხი წამოეკრა და წაქცეულიყო. მივედი, რომ ამეყენებინა და პატარა თვალებზე ცრემლები მომეწმინდა, მაგრამ მაშინვე მოვარდა ახალგაზრდა ქალი, ხელში აიყვანა წაქცეული შვილი, დიდი მხურვალებითა და სიყვარულით ჩაიკრა გულში... ღმერთო, რა სითბოს იგრძნიბდა ახლა ეს პატარა გოგონა დედის მკლავებში!.. მე კი მციოდა და უფრო შემცივდა... მე ხომ ვეღარასდროს ვიგრძნობ სითბოს, გზაზე წაქცეულსაც ხომ ვეღარ ამაყენებს დედა და ვეღარ ჩამიკრავს ასე გულში, მე ხომ ვეღარ ვიგრძნიბ დედის სუნთქვას და ხელებს... ღმერთო, როგორ მცივა...
არ მყავს მეგობრები, არავის უნდა შეეხოს ჩემ გაყინულ ხელებს, ამით მაინც რომ გამითბონ ისინი... ამიტომ მოუთმენლად ველოდები ისევ ფიფქებს, მე ხომ მხოლოდ მათთან შემიძლია ვითამაშო და ჩავკიდო სუსხიანი ხელები... სიცივით გავათბობთ ერთმანეთს !
ვაგრძელებ ისევ გზას...
ისევ ქუჩები, ისევ ზიზღიანი თვალები, გაყინულ ფიქრებში ბოდიალი... ხალხის სახეზე ისევ ირონიული ღიმილი..
.რა თქმა უნდა ,ჩემს მიმართ... აი, ჩემი ქოხის ნანგრევებიც... ობოლ მაწანწალას ქოხიდან არასდროს არ ჩანს მზე...



უბრალოდ...  ამოძახილი...
 

     სიცივე... ისევ სიცივე... მტკივა... ძალიან მტკივა... რამდენი წუთი, წამი რამდენი დღე, ღამე, ო, ღმერთო, რამდენი... ვუყურებ უაზროდ ამ ცარიელ სივრცეს... ვხედავ მხოლოდ ცას და მზეს, მაგრამ ამ ბოლო დროს ვერც მათ ვეღარ ვხედავ... მეშინია...
      სრულიად მარტო მივუყვები წვიმიან გზებს, მაშინაც კი, როცა მზეა... სრულიად მარტო ვდგავარ დაუნდობელ ქარიშხალში, მაგრამ სად ხარ დედა? სად ხარ მამა? მცივა, ძალიან მცივა... ვეღარც მზე მათბობს და ვეღარც ბუხარი, მჭირდება მხოლოდ დედის კალთა და მამის ხელი,რომ ბოლომდე არ გავიყინო... ღმერთო, განა რას გთხოვ? ნუთუ - ბევრს? მხოლოდ - დედის კალთას და მამის ხელს.
      ნეტავ ვიჯდე პოეზიის მატარებელში და მივყავდე ამ სუსხიანი ზამთრიდან იქ, სადაც ყოველთვის თბილა...
      ოხ, ნეტავ მქონდეს ფრთები... ჩავეხუტებოდი ღრუბლებს, გავუყვებოდი ცის ბილიკს და ჩამოვიდოდი გვირილების სამეფოში, სადაც ყოველთვის მზეა... მაშინ ხომ ოდნავ მაინც გავთბებოდი? მაგრამ მხოლოდ ოდნავ...
       დავდივარ ცარიელ სივრცეში ზურგზე ჩანთააკიდებული, რომელიც ძალიან მამძიმებს, თუმცა დამამძიმებს, აბა, რას იზას?!
ამ ჩანთაში ხომ ჩემი ცოდვები ალაგია... ვეღარც უფლის ტაძარში ვბედავ შესვლას... მეშინია, რომ არ მიმიღონ?? 
მაგრამ შენ ხომ ამდენი დაითმინე უფალო ჩვენთვის, შენ ხომ ბევრი ტანჯვა გადაიტანე ჩვენს გადასარჩენად?!
ხოდა, მეც გავუძლებ როგორმე ამ ტკივილს, ამ სიმძიმეს და ამ ცარიელ სივრცეში მოვძებნი შენს სამყოფელს, მუხლმოდრეკილი დავდგები შენს წინ და გთხოვ პატიებას... 
ვიცი, არ მაქვს უფლება, მაგრამ მაინც გევედრები და გთხოვ დედის კალთას და მამის ხელს, მე ხომ სიცივისგან მხოლოდ ეს დამიცავს...
მჯერა, რომ ისევ ამოვა მზე და ვიქნებით ისევ ერთად ღვთის წყალობით...









კონფერენცია

მოსწავლეთა 65-ე სასწავლო-შემოქმედებით კონფერენციაში მონაწილეობენ ,,სამოთხის გვრიტები":
  1. სოფო მენაბდიშვილი
  2. ანა ლაზარაშვილი
  3. გიორგი ჯანხოთელი
  4. თამარ ზანგალაძე 
  5. ლიკა რაზმაძე
  6. ნინო გიორგაზე
  7. ქეთი გაბინაშვილი
  8. მარიამ კასრაძე
  9. ნინო ჭარელიძე
  10. ნინო ჭიკაიძე
  11. თამარ ზუბიაშვილი
  12. მერი ბიჭაშვილი
  13. მარიამ ფირცხალავა 
  14.  

გეგმა


სამშაბათობა

ლიტერატურულ სალონში ყოველ სამშაბათს ეწყობა ,,სამშაბათობა". შვიკრიბოთ და ვისაუბროთ საფიხვნოში.