მანანა ჩიტიშვილის პოეზია

ახლა ვეღარაფრით გამაკვირვებ


ახლა ვეღარაფრით გამაკვირვებ,

ქარმა ფოთოლიც არ შემარჩინა...

ორგულთა სიმრავლე არ მატირებს, —

ერთგულთა სიმცირემ შემაშინა.



დაე, იქუხოს და გაავდარდეს,

ცხმორთან, ანანურთან, შენაქოსთან,

დიდი სიძულვილი არ მადარდებს, —

მცირე სიყვარულმა შემაშფოთა.



სულო, სულ სიზმრებში მიხიზნულო,

ტალახს ვისი ხელი არ გაყრიდა...

იმას რა მოვკითხო, ვინც გყიდულობს,

ჯავრი იმისი მჭირს, ვინც გაგყიდა.



ლურჯი ბილილები დამკარგვია,

დამრჩა სახე ცრემლით ნაღარავი...

მახვილის სიმრავლე რას გარგია,

მკლავი, მომქნეველი, აღარ არი.



ახლა ვეღარაფრით გამაკვირვებ,

ქარმა ფოთოლიც არ შემარჩინა...

ორგულთა სიმრავლე არ მატირებს,

ერთგულთა სიმცირემ შემაშინა.





         აკვანი


(მიტოვებული სოფლის სურათიდან)

ფერფლი წაჰყრია კერაზე ნახშირს,

გზად გადუვლიათ მაღალ ანწლებს და

უკარფანჯრებო შენეულ სახლში

ქარი ცარიელ აკვანს არწევდა.



ჯარაზე — თეთრი ობობას ქსელი

და წვიმა მივსებს ფერად ჭინჭილებს

და ვეფერები მთრთოლარე ხელით

აკვანზე შებმულ მძივს და ღინჭილებს.



ჩამქრალ ერდოებს ჭოტი უკივის

და კარს ჯვრის სახედ აკრავს ფიცარი

და მოძალადე თურქ-სელჯუკივით

გრძელ კიბეებზე არბის ჭინჭარი.



და როცა ბინდი დადგება გარეთ,

არსად კერიის შუქი არ ღვივის,

ღია ფანჯრიდან გადმოდის მთვარე

და შენს აკვანში წვება ბალღივით.



ფერფლი წაჰყრია კერაზე ნახშირს,

გზად გადუვლიათ მაღალ ანწლებს და —

ღმერთო, რა ვნახე! — შენეულ სახლში

ქარი ცარიელ აკვანს არწევდა.

ქსანზე რომ...


შენ ნუ იფიქრებ, რომ დავიღალე,

ან წვიმა შემაკრთობს სადმე მარტოს,

ქსანზე რომ ბოკვრებს გავზრდი ხვალე,

ჩემს საქართველოს შეემატოს.



შენ ნუ მიმატოვებ ოღონდ ნურსად,

ქარში ფრიალებენ პეპელები...

ქსანზე რომ ბალახს ხელს გადვუსვამ,

მთელ საქართველოს ვეფერები.

კაი ყმის ხელით ვკვდებოდი



ლომისით ბინდი ჩამოდის,

ლეშზე ხარობენ აფთრები,

არ ჩამოჰყვები ბნელ ღამეს,

მალვით არ ჩამისაფრდები.



და როცა მუხრანის ველზე

მთვარე შავ ჩრდილებს დამაყრის,

გულდაგულ გადამიდგები

მოყმე პირბადრი, ამაყი.



ორნივ ლაღნი და უკადრნი

სახელით, ციხე-ქავითა,

ცა წითდა ჩემი ფრანგულით,

შენ დამასწარი წამითა.



მთვარე გორს უკან ჩავიდა,

მეც ვილეოდი, ვდნებოდი,

გულს მაინც მადგა ნათელი —

კაის ყმის ხელით ვკვდებოდი.



და ბოლო ამოქშენამდი

სული გათენდა, ამზევდა,

ავიწიე და... გაკოცე

ჩემგან გაჩეხილ მხარზედა.

მანანა ჩიტიშვილი- პოეტი ქალი. იცნობდეთ!

მანანა ჩიტიშვილი


ნომინაცია ― “ერის ტკივილი ლექსად”



მანანა ჩიტიშვილი ― დაიბადა 1954 წლის 13 ნოემბერს, ახალგორში. 1974 წელს დაამთავრა გორის სახელმწიფო პედაგოგიური ინსტიტუტის ისტორია-ფილოლოგიის ფაკულტეტი. 1986 წელს დაიცვა საკანდიდატო დისერტაცია. სალიტერატურო მოღვაწეობა დაიწყო გასული საუკუნის 70-იანი წლების ბოლოს. იბეჭდებოდა ჟურნალებში ,,ცისკარი”, ,,მნათობი” და გაზეთში ,,ლიტერატურული საქართველო”. გამოცემული აქვს ლექსების შვიდი კრებული. მიღებული აქვს 5 ლიტერატურული პრემია.



დაჯილდოვებულია ღირსების ორდენით. Mმისი ლექსები თარგმნილია იტალიურ, ინგლისურ, სომხურ, აზერბაიჯანულ და რუსულ ენებზე. 2003 წელს ამერიკის ბიოგრაფიის უნივერსიტეტმა შეიტანა კრებულში ,,თანამედროვე ეპოქის ცნობილი ადამიანები”.



საკონკურსოდ წარმოდგენილი იყო პოეტური კრებული “სიყვარულია მარადი”. ქალბატონ მანანას პოეზია ერთდროულად სათუთიცაა და ძლიერიც, ნატიფიცაა და ძარღვიანიც. პოეტი იმავდროულად მებაღეა “სიტყვის ლექსში ყვავილად გამფურჩქვნელი”. იგი საოცარ შედარებებს პოულობს სამშობლოსადმი მისი დამოკიდებულების გადმოსაცემად: “ქსანზე რომ ბალახს ხელს გადავუსვამ, მთელ საქართველოს მოვეფერები”.



თუმცა ახალგორელი პოეტის უმთავრესი სატკივარი სვეგამწარებული მამულია და სწორედ აქ არის მისი ლექსი ყველაზე მეტად ძარღვიანი. ამ მხრივ გამორჩეულია ლექსების ციკლი “ქართლი, მშვენიერი ქართლი”. მას შესანიშნავი გარდასახვის უნარი აქვს. სამშობლოს ტრაგიკული ბედით დათრგუნულს შეუძლია მოერიოს სევდას და ომახიანად შესძახოს: “მზე დაადგება იალნოს, ბოკვრებს წამოშლის ალგეთი, ასჯერ რომ დამცეთ ტიალნო, ასჯერ არწივად ავდგები”. ქალბატონ მანანას ცხოვრება და ლექსი ერთურთისაგან განუყოფელია ― იგი ისე ცხოვრობს, როგორც წერს. თავად სიტყვაძუნწ შემოქმედს უხვსიტყვაობა არ უხდება. მასზე სათქმელს მისი ლექსი ამბობს:



“აღარ ვიცი, ვინ არ როგორ შევაჩვენო,



ქსანს და არაგვს უცხო მუმლი შესევია,



ქართლი, როგორც გაროზგილი დედაჩემი,



გადატყაულ მუხლისთავზე მისვენია”.

 მანანა ჩიტიშვილი გაზიარება




ლექსი

(ერთხელ რომ ვიგრძნო...)

აკვანი

აპრილი ქსანზე

არაგვზე

არც არაფერი მომხდარა

ახლა ვეღარაფრით გამაკვირვებ

გაზაფხული ქართლში

დედას

ვისაც ვუყვარდით

თეთრი ყვავილი

ისეთი ლამაზი არი

კაი ყმის ხელით ვკვდებოდი

მამის ხალათი

საღამო ანანურთან

ქსანზე რომ...

შაშვი

შენ ჩემი ლოცვა გიშველის

შენს მკერდთან

შეხვედრა მამაჩემთან ლეთას გადაღმა

ჯვრის უღელტეხილზე

 მანანა ჩიტიშვილი გაზიარება




ლექსი

(ერთხელ რომ ვიგრძნო...)

აკვანი

აპრილი ქსანზე

არაგვზე

არც არაფერი მომხდარა

ახლა ვეღარაფრით გამაკვირვებ

გაზაფხული ქართლში

დედას

ვისაც ვუყვარდით

თეთრი ყვავილი

ისეთი ლამაზი არი

კაი ყმის ხელით ვკვდებოდი

მამის ხალათი

საღამო ანანურთან

ქსანზე რომ...

შაშვი

შენ ჩემი ლოცვა გიშველის

შენს მკერდთან

შეხვედრა მამაჩემთან ლეთას გადაღმა

ჯვრის უღელტეხილზე

(ერთხელ რომ ვიგრძნო...) გაზიარება გადმოწერა




მანანა ჩიტიშვილი



ერთხელ რომ ვიგრძნო, თუნდაც სულ ოდნავ,

შენი ფეხის ხმა ჩემს კართან დადის,

მე მქონდეს შენი სუყველა ცოდვა,

შენ გქონდეს ჩემი სუყველა მადლი.



მთებიდან მთებში მიდის გზაწვრილი,

მთებიდან მთებზე ფრენენ ფოთლები,

არ შეიძლება ჩემი გაწირვა

სულ ასე, ხელის ერთი მოქნევით.



წაჰყრია ღადარს სიჩუმის მტვერი,

ეზოში ყვავის ბალბა და ანწლი,

თითქოს ვიღაცამ ამხადა ჭერი

და რა ხანია, ზედ გულზე მაწვიმს.



გადმოუფრინე ჩემს ზეცას, ჰოდა

წამომეფარე მაგ ფრთების ადლით...

მე მქონდეს შენი სუყველა ცოდვა,

შენ გქონდეს ჩემი სუყველა მადლი.




საქართველოს რესპუბლიკა


2010-05-12 მღელვარე სიხარული

მანანა ჩიტიშვილთან შესახვედრად სამების საკათედრო ტაძართან არსებულ ახალგაზრდობის სულიერი განვითარების ცენტრში პოეზიის უამრავი მოყვარული მოვიდა. ყველას უნდოდა, უკეთ გაეცნო პოეტი, რომლის ლექსებიც კარგა ხანია შეიყვარეს.

საღამოს წამყვანმა ერეკლე საღლიანმა აღნიშნა, რომ ქართული პოეზია არ არის, რასაც ტელეეკრანიდან გვაძალებენ. მთელი ჩვენი განძი კულისებშია გადამალული. "მანანა ჩიტიშვილმა საკუთარი პოეზიის პოპულარობას ამჯობინა სიღრმისეული წვდომა და ძიებანი. გვიყვარს არა იმიტომ, რომ უბრწყინვალესი პოეტია, არამედ იმიტომ, რომ პოეტის ცხოვრებით იცხოვრა. წამიც კი არ უცხოვრია უსიყვარულოდ და ულექსოდ. აქ, ამ საღამოზე უკვე მოციქული არის თავად მანანას ლექსი. ამ ლექსების კითხვისას, ასე მგონია, პირდაპირ დიალოგში შევდივარ მანანასთან.

დიდი მადლობა მეუფე სტეფანეს და ქალბატონ ნინო ჭინჭარაულს, რომ განსხვავებული საღამოების ჩატარების საშუალება მოგვეცა."

მანანა ჩიტიშვილი: "ყოველი შემოქმედისთვის უდიდესი ბედნიერებაა მისი შემოქმედების ტაძარში წარმოდგენა, პოეტისთვის ლექსი ლოცვაა, რითიც უფალს სატკივარს უზიარებს. დღეს ამ დარბაზში ჩვენთან ერთადაა ის უზენაესი, რომელიც სხვაგვარად ისმენს სიტყვას. მინდა, რომ ღირსეულად წარვდგე. მადლობელი ვარ უზენაესისა, რომ ლექსის წერით დამაჯილდოვა, მადლობელი ვარ თითოეული თქვენგანისა, უზომო ბედნიერებაა, თუ ჩემი სტრიქონით ტკივილის დაამება შევძელი."

მანანა ჩიტიშვილმა გააცოცხლა ქსანი თავისი ტოპონიმებით. დღეს ეს ხეობა ოკუპირებულია და იქ ყოველგვარი ქართული იდევნება. გაზაფხული და შემოდგომა უპოეტოდ როგორ ჩაივლიდა. მაგრამ წლეულს ვერც კი გაიგო გაზაფხულის შებრძანება ქსანზე. ქსანზე რომ ბალახს ხელს გადავუსვამ, მთელ საქართველოს ვეფერებიო, - წერს მანანა და ახლა აქედან, თბილისიდან ეფერება მის ნაპირებსა და ხეობებს. მხრებით ქართლის ცა მიჭირავსო, - და მძლავრი სიტყვით ამხნევებს მოყვასს.

მამა ელიზბარს ზეპირად სცოდნია მანანას ყველა ლექსი, ომების შემდეგ თუ კიდევ სულში რაიმე გადამირჩა, ეს მანანა ჩიტიშვილის ლექსების დამსახურებააო, - გაგვანდო იმ საღამოს. ჯანსუღ ჩარკვიანმა კი სიმღერა და ტირილი უწოდა მანანა ჩიტიშვილის პოეზიას - ქართველი კაცის ყოფა ოდითგან სიმღერა და ტირილი იყოო.

სიტყვით გამოვიდნენ: ტარიელ ხარხელაური, ელგუჯა ლებანიძე, მეუფე ესაია, შოთა ტოგონიძე...

ტარიელ ხარხელაური: "ქართლი, როგორც გაროზგილი დედაჩემი, გადატყაულ მუხლისთავზე მისვენია..."ამ არამიწიერი გმინვით სცადე ჩვენი გამოფხიზლება, ჩვენი ფიქრისთვის სწორი მიმართულების მიცემა და დაუნდობლადაც გვითხარი, თუ რა უნდა იყოს გონების მარადიული თავსასთუმალი... ჩემს ფიქრს სწორედ ეს ორი სტრიქონი არ აძლევს მიძინების, თვალის მილულვის საშუალებას."

თამარ შაიშმელაშვილი: "მანანა ჩიტიშვილი ერის იდუმალ სულს ეხება. პოეტი და ერის სული ერთმანეთს გადახლართვია. გალობენ, გალაღებულან და გულოვნებენ სიტყვები, სიტყვები, რომელთაც ერთმანეთი უყვართ. ეს სისხლმდინარი, მფეთქავი ლექსი დამდგარა მტრის პირისპირ. ირგვლივ ბინდია, ღრუბლები ქართლის ზეცას კაფავენ, გზა ლოდებით ჩახერგილია. ლექსი და სული პოეტისა ეომება ტანკსა და მახვილს."

მარიამ სახვაძე, 22-ე სკოლის მოსწავლე: "საქართველოში უამრავი ნიჭიერი პოეტია, მაგრამ საზოგადოება მათ ნაკლებად იცნობს. ამ საღამოს მიზანია, უფრო მეტი შევიტყოთ მათზე. ჩვენც, მოსწავლეებიც საკუთარ შემოქმედებას გავაცნობთ და ეს ურთიერთგაზიარება შედეგს გამოიღებს."

სამებაში შეკრებილთ თავი დაამახსოვრეს: ნუცა მშვენიერაძემ, გია ხუნდაძემ, ბექა ბაკურაძემ...

ერეკლე საღლიანის თქმით, ბავშვებს ბავშვობა დაუკარგეს და სკოლებში სულს უმახინჯებენ. მანანას პოეზია საგანძურია, რომელზეც მომავალი თაობა უნდა აღიზარდოს. ასწავლის ადამიანობას, ვაჟკაცობას, სიყვარულს, სამშობლოს განცდას.

ლექსს გალობა ენაცვლებოდა. ანსამბლების - "ქალგულოს," "კვირიას" მიერ შესრულებული (ხელმძღვანელი გომარ სიხარულიძე) სიმღერები მანანას პოეზიას სასიამოვნოდ მოუხდა.

საგალობელთან ერთად მეუფე თადეოზმა დალოცა საღამო. მისი აზრით, ეს ზეციური სახელი - მანანა ამ დღეს ძალიან მოუხდა, რადგანაც მისი სული ზეციური მესაიდუმლეა. " ჩვენ გორის პედაგოგიურ ინსტიტუტში ერთად ვსწავლობდით. ბედნიერი ვარ, მანანას გვერდით რომ გავატარე ეს წლები. მინახავს ცხენით მოჯირითე, სივრცეებში გაქროლებული... მანანა იმ საკვირველ ქალბატონებს უნდა შევადარო, სოლომონ პირველის დროს ხრესილის ომში ქართველ ვაჟკაცებთან ერთად რომ მონაწილეობდნენ."

"ქსნის ხეობა დიდი ტკივილია ჩემთვის. დადგება დრო, მზე ამოვა ქსნის საერისთავოში... სამებაში პოეზიის საღამო დიდი მადლია, რომელიც ჩემი ქსნის ხეობისთვის მინდა. მადლობელი ვარ, რომ ეს მღელვარე სიხარული გაიზიარეთ. სხვა სიტყვას ამ საღამოს ვერ ვუწოდებ. რაღაც ლამაზი მინდა გაგაყოლოთ ჩემი სულისა.. ლექსზე უფრო უკეთესი საჩუქარი არ მეგულება," - აღნიშნა მანანა ჩიტიშვილმა.

                                                                 /ავტორი: ნატა ნიბლაძე /

გიორგი ზანგური-პოეტი და მსახიობი

 დავიბადე ქ. თბილისში 1982 წლის 14 ოქტომბერს

2007 წელს გამოვიდა პოეტთა ორდენ სამკაულის კრებული და CD
,,ამიშვი ცამდე”

2007 წელს ვიყავი მიწვეული ქუთაისის ლ. მესხიშვილის სახ. Dდრამ. თეატრში სადაც ვითამაშე ნინო სადღობელაშვილის პიესაში

,,ბამბაზიის სამოთხე” ბათუ არჩბას როლი.

2007 წელს დაიდგა ცვლილებების თეატრში ჩემი პიესა ,,დონორები”

2006 წელს გამოვიდა ჩემი ლექსების კრებული ,,ჩემს თანადედამიწელებს”

2005 წლიდან ვმუშაობ მიხელ თუმანუშვილის სახ. Kკინო მსახობთა თეატრში. ამავე წელს ვითამაშე ქეთი პატარაიას პიესაში ,,ხვალ შობაა” ლეო ტაბიძის როლი.

2004 წელს დავამთავრე ქ. თბილის შოთა რუსთაველის სახ. თეატრისა და კინოს სახელმწიფო უნივერსიტეტისს სამსახიობო ფაკულტეტი. უნივერსიტეტში ვითამაშე ვილიამ სომერსეტ მოემის პიესაში ,, აღთქმული მიწა” ფრენკ ტეილორის როლი.

ასევე ჟან პოლ სარტრის პიესაში ,,ბუზები”.იუპიტერის როლი

2004 წელს სამეფო უბნის თეატრში ვითამაშე შიო არაგვისპირელის

მოთხრობის მიხედვით შექმნილ პიესაში ,,გიულიჰ” მიტროს როლი

2000 წელს ჩავაბარე ქ. თბილის შოთა რუსთაველის სახ. თეატრისა და კინოს სახელმწიფო უნივერსიტეტის სამსახიობო ფაკულტეტზე.

1998 წელს დავამთავრე ქ. თბილისის 141 საშ. შკოლა.
__________________________________________________
                       პოეზია
           .....................................
სადმე მიპოვე შენს ოთახში
ჩუმად,ალერსით.
იქნებ კედელზე გაელვებად
გადავიარე.
იქნებ მთვარე ვარ
ვარსკვლავებში ამონალესი,
იქნებ ფანჯრიდან შემომძვრალი
სუსტი ნიავი.
კარგად მოძებნე ჩემი თავი
ყველა საგანში,
იქნებ სარკეში დამინახო,
იქნებ თაროზე
და კოცნის გემო მოგივიდეს,
იქნებ მადაში,
თვალებს ფერები გამოსტაცო
საავგაროზე.
მთელი წინა დღის ისტორიას
ყვება მაგიდა
გაშილი ფურცელზე გაფანტული
მშრალი ფრაზებით...
ნუთუ არ მეძებ? ჩემი პოვნა
იქნებ არ გინდა?
მაშინ კარებზე ურდულივით
ჩავირაზები
და არ გაგიშვებ არასოდეს
არცერთ სიზმარში
არცერთ ოცნებას არ დაგაცდი,
რომ იოცნებო.
რომ არ უყურო შენ ჩემს ცეკვას
დილით ცის მარში?
რომ არ მომძებნო?
არა ამას მე ვერ ავიტან.
გადააქოთე მთელი სახლი
მიპოვე სადმე,
იქნებ წამი ვარ
საათზე რომ უკვე გავიდა,
იქნებ სანთელი სადაცაა
რომ უნდა დადნეს.
სადმე მიპოვე სულერთია,
გინდაც უხეში,
ან იქნებ ლაქად ტანსაცმლისად
ამომიყვანო;
მერე ჩამისვი მომეფერე ნაზად უბეში,
იქნებ გაკოცო მოგეხვიო
და შეგიყვარო.



ვურჩიოთ რამე



ლამაზო ფეხები მიადგი ერთმანეთს
კაბის ქვეშ გიყურებს მთელი დედამიწა,
გვირილა გაკოცებს,კანჭებზე ღმერთმანი
შეგრცხვება იცოდე და მე ვერ დაგიცავ
გულთან შეიბნიე ჩახსნილი ღილები,
ვერ ხედავ მთელი ცა მკერდში რომ ჩაგცქერის?
მზე სხივებს წაგატანს თუ გაგეღიმება
და გვიან მიხვდები ძვირფასო რაც გელის.
თმას ასე თამამად ნურასდროს გაიშლი
ნიავი აგირევს, ფიქრს აგიცანცარებს,
რა ვნებიანია თან ქარი მაისში?!
არ იცი,მაგრამ მე ხომ ვიცი რაც არის.
ეგ ყელი მაღალი,როგორმე დაფარე
იწვიმებს იცოდე და მაინც მოგიწევს,
თუ არ დამიჯერებ,წვეთს შემოგაპარებს,
მუცლამდე ჩაგიღვრის და გვერდში მოგიწვენს.
ვერავინ დაიცავს შენს უმანკოებას,
ცოტა მოერიდე ხალხსა და სამყაროს,
თორემ ჭორაობა დაიწყეს რტოებმა
“რა უბიწოებით გარყვნილი რამ ხარო”
giorgi zanguri


უშნოდ ლამაზია ეს ქალი

უშნოდ ლამაზია ეს ქალი,
ადამიანისფერ თვალებით,
სახე აქვს თითქოს ნაფრესკალი
სახე აქვს დაღლილი ფერებით.

მზეზე სახრჩობელა კიდია,
სხივებმა ატმები დახოცეს,
ეს ქალი სამყაროს კიდეა,
ჰორიზონტზე რომ აკოცეს.

სული აქვს აპრილზე მუზადი,
მის მკერდზე სტრიქონი მეწერა,
ტანი აქვს თლილი და უზადო,
ლოგინზე დაღვრილი ფერწერად.

ოთახი საღამოს ემდურის ,
გაყინულ ცოლივით მთავრეა,
არ იყო ის ქალი ერთგული
და ახლა ვნებების ქარია.

სევდისგან ეცვლება ნაკვთები
ამ ღმერთის საცოლე პითიას,
ვუყურებ და მიკვირს , არ ვკვდები,
ეს ქალი ცოცხალი მითია.

იები ამ ქალის სულს ზრდიან,
მგონია,ეს ქალი თამარს შობს,
ეპოქა ქალივით სუსტია
და კაცის ნერვებზე თამაშობს.

 ცა მეტი
შენ მიხვდები, რომ დღეს
იანვრის ცა მეტია, ვიდრე
ადამიანთა ცრურწმენა
რომ თარსი რიცხვია ცამეტი;
ფერებს იცვლიან ცისარტყელები
და ცა მეტია, ფერებზე მეტი,
მზიან ლოლოებს მოვეფერებით,
ჩემს ფანჯარასთან რომ წასკდათ წვეთი,
ზამთრის დარიან ამინდს ტირიან.
სიცივემ იკლო თებერვლის ცამეტს,
ჭადარი იფხანს ტოტებს ტილიანს,
კვირტებსაც ცა მეტს გვპირდება, ცა_ მეტს.
მარტი ახლოა, წვიმაზე ახლო,
იებიც ადრე მოვიდნენ, ადრე,
დღეს მომენატრე და ჩემში სახლობ,
დღეს მომენატრე.
მთვრალი ვარ, გზებზე ისევ რეტია.
ფეხი მე არა, ქუჩას ერევა,
შენთან მოვდივარ, დღეს ცამეტია,
მარტის ცამეტი და მემღერება.
აპრილში ისევ დაიწყო თოვა
ღრუბელმა არა, გათოვდა ვაშლი;
ხვალ-ზეგ მაისის ცამეტი მოვა
და იასამნის ლოგინსაც გავშლი...
ჩავწექით ერთად ივნისის ცამეტს,
ივლისის ბოლოს იგრძენი ბავშვი.
აგვისტოს ზღვა მეტს გვიპდება ალერსს,
საღამოს მზე მყავს _ ორსული ნავში.
სექტემბრის ექვსში ვიჩხუბეთ კვირით.
თარს დღეს შევრიგდით რატომღაც _ ცამეტს.
კვლავ გამეღვიძა შენს თმაში დილით,
მელოტ ოქტომბერს უთვლიდნენ წამებს;
ნოემბრის სისხამს დახვრიტეს წვიმით.
დეკემბრის ცამეტს შეგვცივდა, მახსოვს!
და ჩვენს ქუჩაზე ტრამვაის სიმი
თეთრ ძაფს მოჰგავდა ხელთათმნის საქსოვს.
შენ მიხვდები, რომ დღეს
იანვრის ცა მეტია, ვიდრე
ადამიანთა ცრურწმენა
რომ თარსი რიცხვია ცამეტი...





არ მიყვარს:
ცუდი ხასიათის ადამიანები - ჩემი უხასიათობაც მყოფნის,
სიზმრის რაინდებზე დანიშნული,
უაზროდ შეყვარებული ქალები,
რომანის გმირების ასლები,
გამორჩენის მიზნით გაჩენილი რომანტიკოსები,
ალერსით დაღლილი წყვილები,
უმისამართო ღიმილი,
არამიწიერი სინაზე,
კოცნამდე ახსნილი სიყვარული.
სტუმრებისთვის დადგმული საქორწინო ცერემონიალი,
ძალიან საქმიანი, დაკავებული, "მეჩქარება ადამიანები",
ყვავილების ჩვეულებრივი თვალებით გამყიდველები,
საკუთარი შემოქმედებით აღფრთოვანებული შემოქმედები,
უაზროდ ბედნიერები,
სხვისი პირჯვრის წერის დროს გახსენებული რწმენა,
მთელი სიცოცხლის მანძილზე
არცერთხელღამეგანათენები ადამიანი.
მკერდდაკოცნილი ქალწულები,
უშრომლად მდიდრები,
ამპარტავანი თავმდაბლები,
ყველაფრის უფლებად აღქმული თავისუფლება,
სუფრაზე აცრემლებული პატრიოტები,
მარტოსულები ჩემი ჩათვლით,
ძალის მოყვარული ცოლები,
მორალის მქადაგებელი შინაბერები,
მტერის მტერთან ძმადნაფიცები,
ფულით აშენებული მზეთუნახავების სასახლეები,
ზარმაცი მეოცნებენი,
უშეცდომო სიყვარული,
ზამთრის სითბო,
ზაფხულის სიცივე,
წინასწარ გათვლილი დღეების განრიგი,
მშობლების მიერ შერჩეული შვილების მომავალი,
ლხინის მეგობრები,
სუფთად დაწერილი ლექსი,
ფხიზლად დატოვებული ქართული სუფრა.
განათლებული კაცის მტვრიანი ბიბლიოთეკა,
კომპლიმენტის მომლოდნე ლამაზი ქალი,
სიმშვიდის მოყვარული პოეტი,
მტირალა მასხარა,
საფლავში ჩაყოლილი ჭირისუფალი,
ლამაზი კაცი,
ომის არმნახველი სახელწიფო,
საკუთარ ნაკლოვანებებზე თვალდახუჭული ოსტორია,
თამაშით დაღლილი მსახიობი,
ორიგინალობისთვის გამოწვეული სევდა,
უსიზმრო ძილი,
დაგვიანებული პაემანი.


შეშლილი მარშალი

მიუშვით ვნებები თავიანთ ნებაზე
ჩაიცვან ალერსის გარყვნილი ჯავშანი
და მკერდზე ამბორის ცხელ მიკარებაზე
სირცხვილით დაეწვათ გოგოებს თავშალი.

მიეცით სიყვარულს სიგიჟის უფლება,
პერანგის მკლავები დაგრძელდეს ფერებით,
დაუწყეთ კეფასთან სულს გასაუბრება
ჩურჩულზე დაბალი,მთრთოლვარე ბგერებით.

დაბანეთ ერთმანეთს წყვილებმა ტანები,
ჟინოწყურებული ამბორის ამალით.
აავსეთ ფრაზები ,სულ გამოცანებით,
უაზრო თემებით,აღგზნების დამალვით.

დაწექით იმდენად პატარა ლოგინზე,
გინდა თუ არ გინდა სატრფოზე გეძინოს.
საყვარელს უთხარიტ"მე ეხლა რომ გიმზერ,
რატომღაც მინდა ,რომ მეჩხუბო,მეწყინოს".

იმდენად თამამდ შეეხეთ ქალის მკერდს,
შეკრთეს და მოუნდე,დააწყდეს ნერვები,
ხალხმრავალ ადგილას,ალერსი გარიკსეთ,
რომ ვნებას არასდროს დაუცხროთ ღელვები.

იფიქრეტ,ცოტაა სადი და ბოკაჩო
იმ ვნების კოცონთან,რომელსაც თQვენ აჩენთ.
შერწყმას თუ მოგინდა,ალერსი მოქაჩო,
ხუმრობით ბავშვურად ,ნაწნავი მოქაჩე.

შეხსენით გოგოებს სირცხვილის თავშალი,
მიუშვით ვნებეი თავიანთ ნებაზე,
გახდით სიყვარულის შეშლილი მარშალი,
საყვარელს ჩურჩულით აკოცეთ კეფაზე!




“უძრავი ქალაქი”

უძრაობა ქალაქში, უძრაობა სრულიად,
ირგვლივ ყველას თვალები გახდომია უაზრო…
იქნებ მე ამ წვიმაში გზა რომ დანისლულია
შენი ნახვა მოვასწრო, შენი კოცნა მოვასწრო…

მთელი ჩემი სხეული სველი სინანულია,
მინდა თვალზე ცრემლების, ალუბლების დაკრეფა,
და ღრუბლებიც გარშემო მერცხლები რომ უვლიან
შენი ქარით გაქრება, შენი სუნთქვით გაქრება…

მარტოობა ოთახში, მარტოობა რთულია,
რაღაც ნისლისმაგვარი შემოიჭრა ფანჯრიდან,
რომ არ გამომეღწია შენი სიყვარულიდან
ეგ თვალები დამჭრიდა, ეგ ღიმილი დამჭრიდა…

უთქმელი განშორება ჩემთვის არაფერია,
შენ ხომ ზღვაში დაკარგულ მარგალიტის ფასი ხარ,
მიწას ორსულობისგან მთები გამობერვია
იცი რა ლამაზი ხარ, იცი რა ლამაზი ხარ…

ლამპიონი, ჩემსავით მასაც მოუწყენია,
თავდახრილი გაჰყურებს ქუჩას მთვრალი ლოთივით,
ჩამქრალია იმედი, მისი ნატვრა, ნათურა,
შენი ცა მოლოდინით, შენი ზღვა მოლოდინით…

მთვარე თითქოს ჯალათის ალესილი ცულია,
თავი მოჭრეს ქალაქს და მზე გაგორდა აისის,
კარგო, ისე მიყვარხარ, კოცნა ისე მწყურია,
მაგ ტუჩებმა რა იცის, მაგ თვალებმა რა იცის…

უძრაობა ქალაქში, უძრაობა სრულიად,
ირგვლივ ყველას თვალები გახდომია უაზრო,
იქნებ მე ამ წვიმაში გზა რომ დანისლულია,
შენი ნახვა მოვასწრო, შენი ნახვა მოვასწრო,
შენი ნახვა მოვასწრო, შენი ნახვა მოვასწრო…
დუდუმ, დუდუმ, დუდუმ, დუდუმ, დუდუნით
შენს ფიქრებში გავაბოლე თუთუნი…
ნუგეშ, ნუგეშ, ნუგეშ, ნუგეშ, ნუგეშით
კვამლი იდგა მატარებლის კუპეში…
რადგან, რადგან, რადგან, რადგან, რადგანაც
შორს წახვედი ჩემგანაც და მათგანაც…
ჩქარი, ჩქარი, ჩქარი, ჩქარი, ჩქარია
ამ სულსწრაფი ვაგონების არია…

აკაკის წერეთლის ,,ბაში-აჩუკი”-ჩონგურის სიმთა ერთ ჰანგზე მღერის ეროვნულ-რელიგიური სიმფონია

a

ქ.თბილისის № 32 საჯარო სკოლის ლიტერატურულ სალონში , ზუსტად 1 წლის წინ , ხმიანობდა ქართველი მწერლისა და კინო-რეჟისორის -გოდერძი ჩოხელის სული....და,მისი  სულის უკვდავსაყოფად მიძღვნილი კვირეულის დროს შეიქმნა ლიტერატურული წრე ,,სამოთხის გვრიტები”.
      

მოსწავლეები ფიქრობენ აკაკიზე....

დათო კრაწაშვილი i 8 Votes Quantcast Posted in Literature | Tags: დათო კრაწაშვილი, David Kratsashvili

დათო კრაწაშვილი – David Kratsashvili (1963 – 1980)
***
გაირბენს დრო, ჩაივლის წყლები,
საათი დარეკს, და ისიც მოვა.
გამიფრინდება ბავშვობის წლები,
მოვა ზაფხული და შემოდგომა.
შემოდგომაზე დავხატავ სურათს
და მე ეს ტილო გამოთქვამს სახელს,
დაველოდები მერე ცივ ზამთარს,
და მაინც ბოლო ნახატი მამხელს .
მოვა ზამთარი, გამოიცვლებით,
ჩაიძირებით მოგონებებში…
ოთახშიჩუმად გარდავიცვლები
ჩემი პალიტრით და ფუნჯით ხელში.
გასვენების დღეს იქნება წვიმა.
წვეთები უკვე წუწუნს იწყებენ,
მიმაბარებენ თბილისის მიწას
და მერე ალბათ… დამივიწყებენ …
***
დღეს ჩემი სული ტაძარია და სანთელია ასანთები,
დღეს მხოლოდ შენ ერთს გაბარია ტაძრის კარების გასაღები.
მოდი, ამანთე სანთელივით, ნახე ხატი და სალოცავი,
თვალები ფართოდ გახელილი, ღიმილი ასე საოცარი,
რატომ დღემდე ვერ შევამჩნიე, ვის უნდა ვუთხრა საყვედური,
რატომ დღემდე ვერ დავამჩნიე ჩემს ბილიკს შენი ნაფეხური,
დღეს ჩემი სული ტაძარია და სანთელი ასანთები,
დღეს მხოლოდ შენ ერთს გაბარია ტაძრის კარების გასაღები.
***
მერე შენ დაჭკნები
ვით ია ლარნაკში
ღამით წყალი რომ არ გამოუცვალეს
მოვლენ მეგობრები და
დაგამძიმებენ
ასე სცოდნიაო სიყვარულს უცაბედს
ასე სცოდნიაო შენ ყურს არ დაუგდებ
ჯანდაბას ჭორები ქალური
იყო დრო-გიყვარდა
იყო დრო-უყვარდი
თუნდ იმ დღეებისთვის
ღირდა სიყვარული…
***
აბა გაზაფხულზე რა უნდა მარტოობას,
გიპოვი სადმე და ქვეყანას დაგიმტკიცებ,
მე შენი თვალებით შევხედავ სამყაროს.
არ გჯერა?
თუ გინდა იებზე დაგიფიცებ,
”პატარა იების სიცოცხლეს გეფიცები,
მათ ახლად ახელილ თვალებს”.
ო! ისე ლამაზად მეყვარები,
შენს თავს შენ თვითონვე შეგაყვარებ,
არა გაზაფხულზე რა უნდა მარტოობას,
გიპოვი სადმე და ქვეყანას დაგიმტკიცებ.
მე შენი თვალებით შევხედავ ყვავილებს.
არ გჯერა? თუ გინდა იებზე დაგიფიცებ,
”პატარა იების სიცოცხლეს გეფიცები”
***
ვინც სამშობლოში დაბრუნებას აღარ ელოდა,
მიწა გაჰქონდა, მიწა თბილი, მიწა მარადი…
შენ მუჭა-მუჭა გაგიტანეს საქართველოდან
და მიწავ ჩემო, ამიტომაც დაპატარავდი…”

i

8 Votes

Posted in Literature | Tags: დათო კრაწაშვილი, David Kratsashvili

ფიროსმანის ბედი "უწვერულვაშო ნიკალასათვის"

იმ ლოგიკით, რომ შემთხვევით არაფერი ხდება, სიღნაღის მუზეუმში ამ გაზაფხულზე მოწყობილი პიკასოს სურათების გამოფენაც არ უნდა იყოს შემთხვევითი.
ამბობენ, სიცოცხლეში ფიროსმანი მხოლოდ პიკასომ აღიარა, რადგან არ იცნობდა და ისე დახატაო. აფსუს, რომ პიკასო აღარ იყო ცოცხალი მაშინ, როდესაც ნიკალას მშობლიურმა კუთხემ - კახეთმა შვა ახალი, "უწვერულვაშო ნიკალა", დათო კრაწაშვილი, რომლის ორიგინალურ და საოცარ მხატვრულ სამყაროს, სამწუხაროდ, დღემდე არ გამოსჩენია თავისი ზდანევიჩები, პიკასო - მით უფრო!
დღეს დათო თითქმის ყველამ მიივიწყა. ცოცხალი რომ ყოფილიყო, მხოლოდ 45 წლის იქნებოდა. თუმცა, როგორც მხატვარი, მაშინვე შედგა, - 16 წლის ასაკში, როცა მის ხანმოკლე სიცოცხლეს წერტილი დაესვა, უფრო კი - მრავალწერტილი...

დათო კრაწაშვილის მამა, მუსიკოსი და ჟურნალისტი გიორგი კრაწაშვილი, სიღნაღის რაიონის მკვიდრი იყო. ინტელიგენტის მოკრძალებული ცხოვრებით იცხოვრა და ადრე წასული გენიალური შვილის მონატრებაში გალია წუთისოფელი. ხშირად სევდიანად ხუმრობდა იმ ხანებში სიღნაღის ბულვარში ახალდადგმული სოლომონ დოდაშვილის ქანდაკების გამო: ეს სოლომონი კი არა, მე ვარ, ჩემსავით აწოწილი და გამხდარია, ჩემსავით ხელში ნისიების სქელი დავთარი უჭირავსო...
სოფელ ჭოტორში დღესაც დგას ერთი კოპწია სახლი, რომლის ხის რიკულებზე დათოს ხელით ამოკვეთილ ჩუქურთმებს რუდუნებით უვლიდა მამამისი მანამდე, სანამ ისიც შვილის ლანდს მზისმიღმიერ საუფლოში არ გაედევნა. როგორც ჩანს, იმ ჩუქურთმებს დღემდე აქვს შემორჩენილი დიდი ხელოვანის ნორჩი ხელების სითბო. ეს სითბო იზიდავს ხოლმე დათოს უმცროს ძმას, გოგას, რომელიც ამ სახლის ხშირი სტუმარია. მასპინძელი კი, უდავოდ, ისევ დათოა, რადგან ძალიან სურს გოგას, ამ სახლში დათო კრაწაშვილის სახლ-მუზეუმმა დაივანოს, მაგრამ ეს სურვილი, ჯერჯერობით, ვერა და ვერ გასცილდა ოცნების სფეროს...
თავად დათო თბილისში დაიბადა 1963 წლის 9 ივლისს. სწავლობდა იაკობ ნიკოლაძის სახელობის სამხატვრო სასწავლებელში. პარალელურად, თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორიასთან არსებულ სამუსიკო ათწლედში, ფორტეპიანოს კლასში. ჯერ კიდევ მოსწავლეობის დროს, 1979 წელს, ხელოვნების მუშაკთა სახლში მოწყობილ არასაკურსო ნამუშევართა გამოფენაზე საუკეთესო კომპოზიციისთვის "წვიმიანი დღე" დათო სიგელითა და პრიზით დაჯილდოვდა. ეს მისი პირველი და სიცოცხლეში ერთადერთი აღიარება იყო. დათო კრაწაშვილმა სამხატვრო სასწავლებლის მხოლოდ ორი კურსის დასრულება მოასწრო. იგი 1980 წლის 13 ივლისს თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლულის ოპერაციიდან მეთხუთმეტე დღეს დაიღუპა.
მოგვიანებით, გარდაცვალებიდან 8 წლის შემდეგ, დათოს ჯერ "ვარსკვლავბიჭუნა" უწოდეს, ხოლო ამერიკის პლანეტათა საერთაშორისო ცენტრმა ახალაღმოჩენილ 3146-ე პლანეტას "დათო" დაანათლა და თბილისელი "ვარსკვლავბიჭუნა" სამარადისოდ გალაქტიკაში დააბინავა. ეს ბუნებრივიცაა, რადგან, მცირეწლოვანების მიუხედავად, დათოს ისეთი მემკვიდრეობა დარჩა, ბევრ სრულწლოვან შემოქმედს რომ შეშურდება: 1000 ფერწერული და გრაფიკული ნამუშევარი, 35 ლექსი და 10-მდე ჩანაწერი. სამწუხაროდ, არ შემორჩა მისი საინტერესო მუსიკალური იმპროვიზაციები, რადგან არასოდეს გადაჰქონდა სანოტე რვეულში.
და მაინც, ვინ იყო ის, ვინც ამდენი რამ მოასწრო ხანმოკლე სიცოცხლის მანძილზე?! საბედნიეროდ, დარჩენილია მისი თავისუფალი თემები ქართულ ლიტერატურაში - "ჩემი მეგობარი" და "ვინ ვარ მე" - რომელშიც ვკითხულობთ: "და მაინც, ვინ ვარ ახლა მე? ადამიანი, რომელსაც აქვს მხოლოდ თავისთვის შედგენილი კანონები. ეს კანონები მხოლოდ მისთვის არის გასაგები და ასატანი. სხვა ვერც ერთი ადამიანი ამ კანონებით ვერ იცხოვრებს. ეს ადამიანი არ აქცევს ყურადღებას ჩაცმას, ხალხს, მათ აზრებს, რომლებიც ეწინააღმდეგება მისას. მასში არ იწვევს ტრაგედიას ან სიხარულს ყველაფერი ის, რაც სხვისთვის ძნელი ასატან-გადასატანია. ანდა, პირიქით, იწვევს... ჩემი სურვილები მიმდინარე სასწავლო წელთან დაკავშირებით ბევრი იყო. კერძოდ, მინდოდა, სალაპარაკო ლექსიკონიდან ცუდი სიტყვები ამომეშალა, კარგ ნიშნებზე მესწავლა და, რაც მთავარია, მეგობრული დამოკიდებულება მქონოდა თანაკლასელებთან. როცა კარგად მოვიქცევი, დღის რეჟიმს დავიცავ და კარგ ნიშნებს მივიღებ, მშობლები კარგად მეპყრობიან და ბევრ რამესაც დამპირდებიან ხოლმე, თუმცა, უმეტესობა არ სრულდება. რატომ? იმიტომ, რომ მეორე, მესამე ან სულაც ერთი კვირის შემდეგ სამიანს "მივართმევ" მათ და ყველა დაპირებაც საპნის ბუშტივით ქრება... ჩემდა "საუბედუროდ", დაბადებიდანვე ხატვისა და მწერლობის ნიჭი "დამბრალდა". ჰოდა, კლასში ხშირად მავალებენ კედლის გაზეთისა და ალბომების გაფორმებას. ეს არც ისე რთულია, მაგრამ ბევრია".
წლებმა უჩვენა, რომ მას ეს ნიჭი შეცდომით არ "დაჰბრალდა". 16 წლის გენიალური მხატვარი დათო კრაწაშვილი არსებობდა, არსებობს და იარსებებს, რადგან მარადისობა არ ცნობს ჟამს. რა ვუყოთ, რომ დღეს თითქმის ყველამ მიივიწყა და ერთგვარად გაიზიარა თავისი კუთხის დიდი შვილის - ნიკალას მწუხარე ბედი.
გასული საუკუნის 90-იანი წლების დასაწყისში დაწყებულმა კატაკლიზმებმა, შესაძლოა, ერთგვარად თავის მართლების საშუალებაც მოგვცა, მაგრამ ისიც უდავოა, რომ ერი, რომელიც ასეთ საუნჯეს დასავიწყებლად გაიმეტებს, ასეთ სულიერ სიმდიდრეს წარსულის გაუვალ ბურუსს შეატოვებს, უარს იტყვის საკუთარ მომავალზე.
თავად დათომ ქვეცნობიერად იცოდა, რომ მისი განუმეორებელი ხელოვნების დავიწყება შეუძლებელი იქნებოდა, მაგრამ ბავშვურმა მორიდებამ, მოკრძალებულმა თექვსმეტმა წელმა არ მისცა უფლება, ყოფილიყო უფრო გაბედული და ისევე თამამად ეთქვა ეს ჩვენთვის, როგორც დიდმა გალაკტიონმა გვითხრა, - უკვდავება მე დავიმკვიდრეო. სამაგიეროდ, დათოს ამ ქვეყნიდან წასვლის შემდეგ სხვებს აღმოხდათ აღტაცებითა და მწუხარებით: "დიდია მწუხარება, მაგრამ ტალანტი არ კვდება" (ელგუჯა ამაშუკელი); "დათუნა, გაუმარჯოს შენს უკვდავებას ქართულ ხელოვნებაში!" (გურამ ფანჯიკიძე); "დათო კრაწაშვილის სახელი დარჩება დიდ ხელოვნებაში ყველაზე ადრეული შესვლის მაგალითად" (ვერა ალექსეევა, რუსი ხელოვნებათმცოდნე); "ეს ბიჭი გენიოსი იყო და მადლობა შევწიროთ ღმერთს, რომ დათომ ჩვენს აღტაცებაში მოსაყვანად თავისი გენის ნაწილი დაგვიტოვა" (მაქს გეიტორი, ამერიკელი ხელოვნებათმცოდნე).
საგულისხმოა, რომ დათოს სურათების თითქმის სრული სპექტრი: "ცხოვრების წრე", "ავდარი დასავლეთში", "გალაკტიონი", "ბარათაშვილი", "ბეთჰოვენი", "მათხოვარი", "ადამიანი და სამყარო", "დაბადება"... - სულისშემძვრელი და ნათელი სევდითაა დაღდასმული. სევდა მირონივით იღვრება მისი ტილოებიდან, გვამშვიდებს და სულიერად გვწმენდს. ეს ისაა, რასაც პოეტი ნაზი კილასონია "ამონათებას" უწოდებს, იმ ციაგს, რომელიც უკვდავებას სჩვევია გზის დასაწყისში.
1981 წლის 30 მაისს შავნაბადაზე გაშენებული ბორის ძნელაძის სახელობის ახალგაზრდული ქალაქის საგამოფენო დარბაზში "ფიროსმანი" მოეწყო დათოს ნამუშევრების პირველი პერსონალური გამოფენა, რომელმაც 6 თვეს გასტანა. 1982 წლის 4 თებერვალს მოსკოვში, კინოთეატრ "თბილისის" საგამოფენო დარბაზმა უმასპინძლა ნორჩი მხატვრის მეორე პერსონალურ გამოფენას, რომელსაც საკმაოდ ბევრი დრო დაუთმო მაშინდელმა ცენტრალურმა ტელევიზიამ. სამიოდე თვის შემდეგ კი დათოს ნამუშევართა მესამე პერსონალური გამოფენა ელენე ახვლედიანის სახელობის ბავშვთა სამხატვრო გალერეაში გაიმართა. 1983 წელს ექსპოზიცია სანქტ-პეტერბურგის ახალგაზრდობის სასახლეში მოეწყო. 1985 წლის 11 მარტს ჩატარდა უდროოდ წასული 5 ნიჭიერი შემოქმედის ხსოვნის საღამო, სადაც გაიხსენეს ჯილდა დათუაშვილი, დათო კრაწაშვილი, ვლადიმერ მაჩაიძე, ჯემალ თოფურია და ნუგზარ მაჭავარიანი. ამავე წელს მოსკოვში გამართულ სტუდენტთა და ახალგაზრდობის მე-12 მსოფლიო ფესტივალზე დათო კრაწაშვილის 20 ნამუშევარი გამოიფინა. რუსულად ითარგმნა დათოს ლექსები. 1987 წელს თბილისის აგრარული უნივერსიტეტის (ყოფილი სასოფლო-სამეურნეო ინსტიტუტი) სახალხო თეატრმა დათოს შემოქმედებას ლიტერატურულ-მუსიკალური კომპოზიცია - "ჩრდილში ჩამდგარი შუქი" მიუძღვნა. 1988 წლის ზაფხულში საერთაშორისო ეგიდით მოწყობილ ფესტივალზე - "მშვიდობის დროშა" - დათოს ნამუშევრებს ბულგარეთი გაეცნო.
1985 წლის ოქტომბერში ბორის ძნელაძის სახელობის ახალგაზრდულ ქალაქში დათოს მშობლიური სიღნაღის რაიონის მცხოვრებლებმა უდროოდ წასული მხატვრის მუზეუმი ააშენეს, მაგრამ მისი არსებობა ხანმოკლე აღმოჩნდა. საქართველოში განვითარებულმა მძიმე პოლიტიკურმა მოვლენებმა გადაფარა ყველაფერი და ერთგვარად ახდა დათოს წინათგრძნობაც, რომლის შესახებაც თავის ლექსში წერდა:

"გასვენების დღეს იქნება წვიმა,
წვიმის წვეთებიც დამიტირებენ,
დამასვენებენ თბილისის მიღმა და,
ალბათ, სამუდამოდ, დამივიწყებენ"...

დათოს ძმას - გოგა კრაწაშვილს არ სურს, ეს დაიჯეროს. დღეს ის ზრუნავს გენიოსი ძმის შემოქმედების საზოგადოებისთვის შეხსენებაზე:
"ეტყობა, ასეთია ქართული ნიჭის ხვედრი: ან უცხოეთში უნდა გცნონ და გაღიარონ, ან ზდანევიჩი უნდა გადაგაწყდეს შენსავე ქვეყანაში, რომ მოგხედონ და გიპატრონონ. 2007 წლის მაისში "თი-ბი-სი ბანკის" საგამოფენო დარბაზში დათოს 72 ტილო გამოიფინა. დათოს ლექსებს ბატონი მურმან ჯინორია კითხულობდა. გამოფენა 3 კვირა გრძელდებოდა. მოვიწვიეთ ყველა, ვისაც ავტორიტეტული სიტყვა ეთქმის ქართულ კულტურაში. მოვიწვიეთ ხელისუფლების წარმომადგენლებიც, მაგრამ მხოლოდ კობა ხაბაზი მოვიდა. ამაოდ ველოდით გამოხმაურებასაც... ლამის ხელი ჩავიქნიო ყველაფერზე, არადა, მინდა, დათოს ნამუშევრებმა მუზეუმში დაიდოს ბინა. რაიმე განსაკუთრებულს არ ვითხოვ. ჭოტორის სახლი, რომელიც დათოს და ჩემი საკუთრებაა, ამ პროექტისთვის ზედგამოჭრილია. მჭირდება მხოლოდ ნებართვა ცენტრალური გზის ასახვევთან ერთი ტრაფარეტის დასადგმელად, რომელსაც ექნება წარწერა: "დათო კრაწაშვილის ქუჩა". მას შემდეგ, რაც სიღნაღმა ტურისტული ფუნქცია შეიძინა, ასეთი ადგილის არსებობა მხოლოდ მომგებიანი იქნება. ჩემთვის გაუგებარი მიზეზით ნებართვა - მუზეუმის გახსნის ლიცენზია არ მომცეს. სპორტის, ძეგლთა დაცვისა და კულტურის სამინისტროს ერთ-ერთმა მაღალჩინოსანმა, რომლის ვინაობის დასახელებისგან ახლა თავს შევიკავებ, მითხრა, მე არაფერი შემიძლიაო"...
გოგა კრაწაშვილი, ალბათ, მართლაც ხელს ჩაიქნევს და გენიოსი ძმის ნამუშევრების ბედს, ფიროსმანის მსგავსად, ახალი პიკასოს ან ზდანევიჩის გამოჩენის იმედით მომავალს მიანდობს... მაგრამ ჯერ კიდევ ბჟუტავს იმედი, რომ ვარსკვლავები არ ქრებიან. ისინი ღრუბლიან ამინდში მხოლოდ თვალს ეფარებიან, რათა დარში მეტი სიძლიერით ამოკაშკაშდნენ.

 მარინა გოგოლაძე

ჟურნალი ,,გზა“.